Ontwikkelingsvoorsprong

Jonge kinderen ontwikkelen zich snel en vlot. Vooral in de peutertijd en in de kleutertijd ontdekken kinderen de wereld om hen heen en ontwikkelen zij zich in grote sprongen. Kinderen worden zelfstandiger en ontdekken dat zij zelf in staat zijn hun omgeving te beïnvloeden. Veel ouders ervaren deze periode als intens, maar wat nu als jouw kind zich nog harder ontwikkeld dan het gemiddelde kind? Wat u als jouw kind een ontwikkelingsvoorsprong heeft ten opzichte van leeftijdsgenoten?

Ontwikkelingsvoorsprong

Wat maakt het opvoeden van een kind met een ontwikkelingsvoorsprong dan anders? Dit is vaak de intensiteit waarmee zij de wereld ontdekken. Kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong worden vaak omschreven als kleine sponzen die alles in zich op zuigen. Dit stelt ouders voor bijzondere en grotere uitdagingen. Zo wordt een kind met een ontwikkelingsvoorsprong vaak omschreven als een kind met veel energie (ook wel psychomotorische gevoeligheid genoemd). Deze kinderen willen graag veel dingen ondernemen en hebben veel behoefte aan uitdaging en prikkels. Ze zijn vaak graag aan het woord en kunnen oneindig veel vragen stellen. Ouders geven dan ook vaak aan dat er veel tijd en energie opgaat aan het opvoeden van hun kind.

Gevolgen

Een ontwikkelingsvoorsprong is de voorsprong in ontwikkeling die een kind heeft in vergelijking met het niveau wat op zijn leeftijd verwacht wordt. Op jonge leeftijd is het nog niet duidelijk of de voorsprong in de ontwikkeling tijdelijk is of van blijvende aard. Dat komt omdat de ontwikkeling van het jonge kind in sprongen verloopt. Soms gaat de ontwikkeling heel hard, maar het kan ook soms weer een poos langzaam gaan. Het is belangrijk om kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong genoeg uitdaging te geven, want anders lopen zij kans op onderpresteren. Kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong hebben speciale behoeften. De activiteiten moeten daarop afgestemd zijn.

Aanpassingsgedrag

Uit onderzoek is gebleken dat jonge kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong zich binnen ongeveer zes weken kunnen aanpassen aan de groepsnorm. Waarom is dat? Kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong willen, net als alle kinderen, het gevoel hebben dat ze erbij horen. Om maar niet op te vallen moet het kind steeds nauwlettend de omgeving in de gaten houden. Is wat ik doe wel wat hoort? Doe ik wel het juiste om erbij te horen? Dit kost het kind veel energie en maakt het kind onzeker over zichzelf. Dit kan boosheid, verdriet, gedragsproblemen een negatief zelfbeeld (‘ik ben anders, het ligt aan mij’) en zelfs een depressie veroorzaken, ook al op hele jonge leeftijd. 

Belang vroege signalering

Om deze problemen voor te zijn is het zaak om kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong al snel te signaleren. Wanneer kinderen naar de dagopvang gaan, worden hier vaak al vlot signalering-lijsten ingevuld. Daarnaast zijn er ook checklisten beschikbaar om de jongste kleuters op school goed in kaart te brengen. Orthopedagoog Westland Delfland is gespecialiseerd in het vroeg herkennen en signaleren van kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong. We kijken daarbij wat het kind nodig heeft op bijvoorbeeld de opvang, de overgang naar school en thuis. Mocht je als ouder(s) dus enige twijfel hebben over een mogelijke ontwikkelingsvoorsprong bij je kind? Neem dan zo snel mogelijk contact op! Voorkomen is immers beter dan genezen!